نامه وزیر بهداشت روحانی به جلیلی؛ ماجرای توقیف شبانه هواپیمای تجهیزات پزشکی ایران

دکتر سعید نمکی وزیر بهداشت دولت روحانی در نامه‌ای سرگشاده‌ای خطاب به سعید جلیلی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری برای اولین بار از برخی جزئیات واردات واکسن و تجهیزات پزشکی مقابله با همه گیری کرونا سخن گفت.

به گزارش عصرایران، متن نامه به این شرح است:

بنام خداوند جان و خرد
کزین برتر اندیشه برنگذرد

جناب آقای دکتر جلیلی کاندیدای محترم راه یافته به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری

با سلام و احترام

در دوشب مناظره پیاپی به موارد متعددی اشاره فرمودید که از میان آن‌ها بیان قصور دولت دوازدهم در آوردن واکسن و مرگ و میر ناشی از آن به بهانه انسداد امور بعلت تحریم و عدم پذیرش FATF هردو شب تکرار شد.

هفته پیش درست در چنین روزی پس از چند سال سکوت متعاقب ادعای مکرر در کامیابی دولت شهید رئیسی در مدیریت کرونا و مقایسه آن با دولت قبل بدلیل پرهیز از بیانی که موجب تضعیف دولت ایشان شود، چون یکی از کاندیداها، خدمت شبانه روزی مدافعین سلامت را به واژه خیانت آلود سکوتم را به نیت دفاع از حریم آنان که در این راه جان فدا کردند، شکستم و مواردی را سرگشاده و مختصر به استحضار مردم شریف رساندم. جایگاه و شخصیت ایشان متفاوت بود. می‌دانستم که قرار نیست بماند و پس از ایفای نقش صحنه را ترک می‌کند لذا نگارش آن سطور متفاوت و چنانچه پیش بینی کردم در همان شب کناره گیری کرد.

اما حضرتعالی که بیان فرمودید حدود یک دهه مطالعه کرده اید و از سوی دیگر یکی از دو بزرگواری هستید که در کارزار انتخابات مهم و سرنوشت ساز این هفته مدعی سکانداری کشوری پهناور آنهم در شرایطی حساس هستید نه به نیت کاهش آرایتان و سنگین‌تر کردن رأی رقیبتان بلکه با مسئولیت امر به معروف و نهی از منکر و اینکه شاید در مطالعات ده ساله تان آنچه دریافت فرموده اید مقرون به صحت نباشد و آگاهتر هرکجا که بودید اظهارنظر فرمائید مواردی بیان می‌شود.

۱-تحریم و فشار‌های ناشی از آن در ایام تلخ و غافلگیرکننده پاندمی کرونا یکی از ملال آورترین اهرم‌های فشار در آن روزگار سخت بود. در کتاب “روزنگار کرونا” که مدتهاست نگاشته ام و منتظرم در شرایطی آرامتر جهت پرهیز از بهم ریختگی اذهان و افکار عمومی منتشرکنم به تاثیر این پدیده آزاردهنده اشاره کردهام.

جناب آقای دکتر جلیلی

گرچه با پیش بینی طوفان در راه علیرغم اظهارنظر یکی از نزدیکان جنابعالی که طرح موضوع را بهانه‌ای برای کاهش مشارکت مردم در انتخابات آن زمان ارزیابی می‌کرد مقدار قابل توجهی ماسک و گان برای سربازان خط مقدم این مبارزه نفس گیر با ویروسی مرموز و ناشناخته که بزرگترین بلای دو قرن اخیر را بهمراه داشت تهیه کرده بودیم.

مع الوصف با گسترش امواج بیماری و نیاز به ماسک و لوازم مورد نیاز به هرکجا می‌توانستیم مراجعه کردیم و نیاز جهانی از یکسو و برای ما بطور مضاعف بهانه تحریم از سوی فروشندگان که اکثر آن‌ها اروپائی بودند. از سوی دیگر دایره را بر ما تنگ‌تر می‌کرد یک شب که موفق به خرید و انتقال محموله‌ای شدیم و خرسند از اینکه فردا صبح دریافت می‌کنیم همکار پرتلاشم آقای دکتر یوسفی از هیئت امنای ارزی ساعت ۲ بامداد خبر داد هواپیما در فرودگاه دوحه توقیف شد و خدا می‌داند که تا صبح بر من و همکارانم چه گذشت و نمی‌دانستم این خبر را به آنان که مژده توزیع سریع داده بودیم چگونه منتقل کنیم؟!

اولین بار مطلع شدیم که کره جنوبی کیت تشخیص سریع را ساخته که با استفاده از ظرفیت سفیر محترم در سئول و کلیه امکانات موجود پیگیری کردیم که متاسفانه پس از مدت‌ها دوندگی لحظه آخر که حتی برنامه حمل ارسال شده بود اعلام کردند متاسفانه بدلیل تحریم معذوریم.

انتقال پول معاهده کوواکس بدلیل تحریم‌های بانکی و … حداقل ۷۰ روز معوق ماند و پول ما در یک بانک شرقی معطل بود و حداقل دوبار مهلت مقرر برای پرداخت تمدید شد که در این راستا برادر عزیزم آقای دکتر اسدی لاری با آنکه دو دسته گل معطرش در آسمان پرپر شده بودند با آن داغ جگر سوز لحظه‌ای از پیگیری نایستاد تا بتواند مانع از حذف سهمیه جمهوری اسلامی ایران از لیست سازمان جهانی بهداشت و تخصیص سهمیه مان به کشور‌های دیگر شود.

واکسن سینوفارم چین در تاریخ ۱۱/۱۰/۱۳۹۹ از وزارت بهداشت چین اجاره مصرف گرفت، ولی ما از تابستان همانسال با رایزنی‌های سفیر محترم کشورمان در پکن پیگیر عقد قرارداد بودیم. بزرگترین بهانه دولت چین که ظاهراً از هم پیمانان کشورمان بود برای عدم عقد قرارداد مشکلات تحریم آمریکا بیان می‌شد پس از ماه‌ها رایزنی و بحث فنی موافقت کردند که واکسن را تحویل صلیب سرخ دهند و تحویل گیرنده داخلی هلال احمر باشد و کلیه واریزی‌ها بحساب صلیب سرخ صورت پذیرد و حتی ما نباید اسم واکسن و کشور سازنده را اعلام کنیم که شرکت سازنده مورد خشم و بی مهری شرکت‌های آمریکائی سازنده مواد اولیه تولید واکسن قرار نگیرد. کلیه مدارک و مستندات موجود است.

ورود انبوه واکسن در تابستان ۱۴۰۰ نتیجه دیپلماسی مقتدرانه نبود حاصل مذاکرات و قرارداد‌های قبلی، افزایش پوشش واکسیناسیون مورد قبول در کشور‌های سازنده و فروکش کردن پاندمی در جهان و همچنین راه‌اندازی پلنت‌های متعدد در جهان بود که تولیدشان از تیرماه به بعد به بازار جهانی عرضه شد. البته این عرایض، کم مقدار شمردن زحمات همکاران ارجمندم در وزارت بهداشت نیست که همواره بدون توجه به رفت و آمد دولت‌ها و دگرگونی نگاه سیاستمداران با پای‌بندی به سوگندشان برای خدمت به مردم ایستاده اند و نیک می‌دانند که” سیاستمداران میهمانان تاریخ و زنان و مردان صدیق و خدمتگزار صاحبان تاریخند”.

۲- تنگنا‌های ناشی از فشار جهانی هرگز ما را به تسلیم وا نداشت. در طول ایام کرونا که خیلی از کشور‌ها بیماران کرونائی آن‌ها در حیات بیمارستان‌ها و پارک‌ها آواره بودند حتی نگذاشتیم یک بیمار غیر کرونائی هم بدون تخت و مراقبت‌های ویژه بماند. به همت مردم و همراهی همه دستگاه‌ها و سازمان‌های مردم نهاد و عنایت پروردگار دو ماهه ماسک و گان انقدر تولید کردیم که صادر شد.

صد‌ها بیمارستان و مرکز درمانی بیماران بستری را به اکسیژن ساز مجهز کردیم. دارو‌های مورد نیاز را به سرعت در کشور ساختیم که موجب حیرت همسایگانمان شد. ساخت واکسن داخلی را آغاز کردیم و در آخر خرداد ماه ۱۴۰۰ به مرحله آمادگی برای مصرف رساندیم. بفرمائید آمار مصرف ارز را در سال پر بلا و پرمصرف کرونا یعنی سال ۱۳۹۹ برای دارو و تجهیزات پزشکی برایتان بیاورند.

ببینید با تکیه بر تقویت تولید داخل در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۴۰۳ که سال‌های آرام کشور بود چقدر ارز مصرف کردیم.

طرح ابتکاری ما که مزین به نام سردار شهید سلیمانی عزیز بود در بیماریابی و درمان سرپائی با کمک سازمان‌های مردم نهاد، هلال احمر، نظام پزشکی و نیرو‌های مسلح الگوئی برای کشور‌های دیگر شد که اسناد آن موجودست و در این سطور نمی‌گنجد این‌ها و ده‌ها شیوه مبتنی بر اعتماد به قدرت و توان ملی این سرزمین نقاط قوت تیم ما در مدیریت بیماری بود.

دفاع در مقابل هولناکترین پاندمی تاریخ پس از طاعون همچون دفاع مقدس توسط یک دولت و یک گروه که مورد بی التفاتی جنابعالی است صورت نگرفت. بلکه توسط ملتی فهیم و دلاور انجام شد که در خط مقدم مدافعین سلامت و در کنارشان و همراهشان همگان بودند. یک دستاورد بزرگ ملی بود که هرگز به نام یک گروه مصادره نخواهد شد. این دستاورد عظیم در شرایط سخت تحریم را بی‌مقدار نکنیم که بی تردید از آه آنان که شبانه‌روز در لباسهائی که دقیقه‌ای تحملش را نداریم خدمت کردند و پروانه وار گرد بیمارانی گشتند که حتی عزیزانشان از آن‌ها فاصله می‌گرفتند. گرفتارمان می‌کند.

اما امروز جناب آقای دکتر جلیلی به داده‌هایتان از سوی مشاورین ارجمند بیفزائید:

۱- اقلام قابل توجهی از دارو‌ها و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مردم نایاب و کمیاب است که گروهی شبانه‌روز تلاش می‌کنند تا برای بیماران خاص و صعب العلاج و بیماران نیازمند اعمال جراحی با دور زدن تحریم‌ها با قیمت‌های گزاف تهیه کرده به دست مردم برسانند. بی تردید تاوان این تنگنا را بیماران نیازمند می‌پردازند.

۲- در دو سال گذشته در نشست‌های تخصصی مکرر گفته‌ام که معیشت نامطلوب مردم و حذف پروتئین بدلیل گرانی غیرقابل تحمل از سوی تهیدستان موجب شده که کالری دریافتی بیشتر از نشاسته و قند تامین شود. این سوءتغذیه ناشی از تورم لجام گسیخته و حاصل گرانی متأثر از تحریم‌ها مشکلات جبران ناپذیری برای نظام سلامت در پی دارد.

۳- بی ثباتی نرخ ارز و ذوب شدن دارائی‌های مردمی که ریال دریافت می‌کنند، عدم امید به آینده و اشتغال برای جوانان بدلیل عدم سرمایه‌گذاری کافی بخصوص از طرف‌های خارجی، تعطیلی صنایع و بیکاری و در پی آن نابسامانی نان آوران خانواده‌ها روزگار نامطلوبی را در بهداشت روان جامعه فراهم نموده که این ناهنجاری‌های روانی سلامت جامعه را با خطر جدی روبرو کرده است.

افزایش موارد افسردگی، خشونت و خودکشی آنهم در جامعه تحصیل کرده زنگ خطر جدیست که نمی‌توان پنبه در گوش کرد و از تاثیر فشار‌های ناشی از نامهربانی‌های داخلی از یکسو و بی ثباتی اقتصادی متاثر از سوء مدیریت و تحریم‌ها بر روان‌های فرسوده بی اعتنا بود. شاید برای گروهی آنچه بیان شد حاصل ایستادگی بر مبنای یک باور باشد، ولی برای مردم نیازمند و دردمند و خدمتگزاران نظام سلامت یک مصیبت مستمر و استخوان سوز است؛ که بقول شیخ اجل سعدی:

فرشته‌ای که وکیل است بر خزائن باد
چه غم خورد که بمیرد چراغ پیرزنی

والسلام
دکتر سعید نمکی
سیزدهم تیرماه ۱۴۰۳