زندگی نامه دکتر فیروز نادری، از شیراز تا ناسا
برترین‌ها: فیروز نادری، دانشمند ایرانی و از مدیران پیشین ناسا، روز جمعه (۱۹ خرداد) در بیمارستانی در آمریکا درگذشت.
زندگی نامه دکتر فیروز نادری، از شیراز تا ناسا
فیروز نادری در پنجم فروردین 1325 در شیراز به دنیا آمد. 4 سال بیشتر نداشت که پدر و مادرش از هم جدا شدند و او خاطره چندانی از مادرش به یاد ندارد. وی دوران کودکیش را در شیراز گذراند اما پس از پایان دوره ابتدایی به تهران نقل مکان کرده و مقطع دبیرستان را در پایتخت سپری کرد.
نادری دورهٔ کارشناسی خود را در رشته برق در دانشگاه ایالتی آیووا و کارشناسی ارشد و دکترای خود را در سال‌های 1972 و 1976 در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی به اتمام رساند. نکته جالب اینجاست که دقیقا در روز دفاع از پایان نامه دکترا دماغ ایشان می شکند: ماجرا از این قرار بود که بعد از دانشگاه برای تماشای مسابقه بیسبال رفته بودم؛ یک دستم ساندویچ بود و دست دیگرم نوشیدنی که یکی از بازیکنان مشهور آن دوره به توپ ضربه زد که با برخود به دماغ من باعث شکستن آن شد.
وی پس از پایان تحصیل به ایران بازگشت و ضمن گذراندن خدمت سربازی، مدتی در مرکز «سنجش از دور ایران» فعالیت کرد.
دکتر نادری در قریب به 37 سال فعالیت در ناسا وظایف مختلفی را بر عهده داشته است. او در سال 1979 به «آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا» (JPL) پیوست و در این سال‌ها در زمینه‌های مختلفی مثل مهندسی سامانه‌ها، توسعه‌ی فناوری، مدیریت برنامه و پروژه‌ی سامانه‌های ارتباط ماهواره‌ای، رصدخانه‌های سنجش از دور زمین، رصدهای اخترفیزیکی و سامانه‌های سیاره‌ای کار کرد.
نادری بین سال های 1996 تا 2000 مدیر برنامه های «اوریجینز» بود که هدف از آن جستجوی سیاره شبیه به زمین در سامانه های سیاره ای بوده است.
وی بین سال های 2000 تا 2005 به سمت ریاست برنامه «اکتشاف مریخ» منصوب شد و در این مدت پرتاب موفقیت آمیز مدارگرد «ادیسه مریخ»، پرتاب کاوشگرهای مریخ نورد «روح» و «فرصت» و توسعه مدارگرد «شناسایی مریخ» را در کارنامه خود ثبت کرد. این موفقیت ها در شرایطی به دست آمد که پیش از ریاست دکتر نادری چندین مأموریت متوالی سازمان فضایی ناسا در پرتاب فضاپیما به سوی مریخ با شکست مواجه شده بود. او پس از اثبات توانایی های خود در برنامه «اکتشاف مریخ»، در سال 2005 به عنوان معاون تنظیم راهبردهای آزمایشگاه پیشرانش جت، وظیفه طراحی برنامه ها و راهبردهای استراتژیک را بر عهده داشت که تا 2011 نیز در این سمت باقی ماند.
در سال 2011 وی به بالاترین پست دوران کاری خود دست یافته و به عنوان مدیرکل اکتشافات منظومهٔ خورشیدی در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا منصوب شد و تا سال 2016 که از سمت خود استعفا داد در همین پست مشغول به کار بود.
او در نامه استعفایش خطاب به کارمندان ناسا نوشته بود که وقتی ۳۶ سال پیش به ناسا آمده، فکر می‌کرده تا زمانی که به این کار علاقه داشته باشد در سازمان باقی می‌ماند و به محض از بین رفتن علاقمندی آن را ترک می‌کند. ولی اکنون ۳۶ سال گذشته و نه تنها علاقه‌ی او از بین نرفته، بلکه بیشتر هم شده است.
علایق و سرگرمی ها:
دکتر نادری درباره سرگرمی های خود گفته بود: من از بودن در کنار خانواده و بستگانم در کالیفرنیا بسیار لذت می برم. علاوه بر این به تماشای مسابقات ورزشی دانشگاه کالیفرینای جنوبی نیز علاقه دارم. معمولا برای مطالعه اخبار و سرزدن به سایت Kodoom.com از اینترنت استفاده می کنم. گاهی اوقات مسابقات باشگاه بسکتبال «لس آنجلس لیکرز» را نیز تماشا می کنم.
جملات ماندگار:
اکثر مردم فکر می کنند که ما کارکنان و مدیران ناسا از وجود بشقاب پرنده ها و موجودات فضایی اطلاع داریم اما به آن ها اطلاع نمی دهیم، در صورتی که این یک باور نادرست است.
بسیاری فکر می کنند ناسا هرساله بودجه هنگفتنی را دریافت می کند، در صورتی که تنها 0.25% از بودجه فدرال آمریکا به ما می رسد.
مشکلات علمی، فنی و مالی موانع سفر به مریخ هستند و با توجه به کاهش بودجه ناسا احتمالا تا سال 2050 این سفر محقق نمی شود.
جوایز و افتخارات:
جایزهٔ درجه دو ویلیام راندولف لاولیس از جامعهٔ فضانوردی آمریکا (AAS) در سال 2010
دریافت مدال افتخارِ جزیرهٔ اِلیس در سال 2005
برندهٔ جایزهٔ لیبرال در سال 2004
مدال رهبری برجستهٔ ناسا
برنده بالاترین جایزه ناسا با عنوان مدال خدمت متمایز
سیارک نادری
در سال 2016 ناسا به پاس خدمات ارزنده دکتر نادری نام سیارک (5515) EL1 1989 که در منظومه شمسی قرار دارد، را به سیارک نادری تغییر داد.
اسکار ۲۰۱۷
پس از تصویب ممنوعیت ورود شهروندان ایران و شش کشور دیگر به آمریکا «اصغر فرهادی»کارگردان ایرانی نامزد جایزه اسکار در اعتراض به این ممنوعیت از سفر به آمریکا خودداری کرده و دکتر نادری و «انوشه انصاری» را به عنوان نمایندگان خود در این رویداد معرفی کرد.
